Kurban Bayramı, üzüntülerin ve sevinçlerin bir arada yaşandığı, ailelerin bir araya gelerek paylaşımda bulunduğu özel bir dönemdir. Ancak bu yıl, Türkiye'nin başkenti Ankara’da geleneksel bayram coşkusunun yerini sakin ve sessiz bir atmosfer aldı. Geçmiş yıllarda bayramda sokakların şenlendiği, insanların alışveriş için akın akın çıktığı bu günlerde, 2023 Kurban Bayramı'nda yaşananlar, pek çok kişiyi düşündürmeye ve endişelendirmeye neden oldu.
Bu yılki Kurban Bayramı sırasında yaşanan sakinlik, birkaç nedenden kaynaklanıyor. İlk sebep olarak pandeminin etkileri öne çıkıyor. Covid-19'un getirdiği kısıtlamalar ve sağlık kaygıları, insanların bir araya gelme isteğini azaltmış durumda. Birçok aile, geçmiş yıllarda olduğu gibi büyük bayram kutlamaları yapmaktan kaçındı. Bunun yanında, bayram öncesi gıda ve alışveriş fiyatlarındaki yükseliş de insanları daha temkinli harcamalar yapmaya zorladı. Aileler, yoğun harcama yapmak yerine sınırlı bir şekilde gerekli ihtiyaçlarını karşılamakla yetindi.
Ekonomik belirsizlikler de bu bayramın ruhuna gölge düşüren bir diğer faktör oldu. Yükselen enflasyon, işsizlik oranları ve genel hayat pahalılığı, insanların harcama alışkanlıklarını köklü bir biçimde etkiledi. Birçok kişi, daha önceki bayramlarda yapılacak olan hediyelik alışverişlerden, tatil planlarından feragat etmeyi tercih etti. Bayramın ruhunu yaşamak için gidilmesi planlanan gelişlerin sorunsuz geçeceğine dair güvensizlik, insanları evlerine daha fazla kapanmaya yönlendirdi.
Ankara’daki sokakların boş kalması, sadece bireylerin bayram deneyimini etkilemekle kalmadı; aynı zamanda yerel esnafı da derinden sarstı. Restoranlar, pastaneler ve hediyelik eşya satan dükkanlar, normalde bu dönemde yüksek ciro yapmayı umarlarken, beklentilerinin çok altında bir müşteri trafiği yaşadılar. Özellikle kurban kesim alanlarında ve et marketlerinde görülen müşteri sayısındaki bariz düşüş, esnafın yüzünü ekşitti. AGF (Ankara Gıda Fiyatları) verilerine göre, et satışları, bir önceki yılın bayram dönemine göre %30 oranında azaldı.
Ankara esnafı, bayram boyunca herkesin iyi geçirmesi için çeşitli kampanyalar düzenlese de, bu yılki ilgi bekleneni veremedi. Yerel işletmeler, bu durumu aşmak amacıyla bir dizi önlem almaya çalıştılar. Bazı restoranlar, indirimli bayram menüleri sunarken, bazıları da vegan ve vejetaryen seçenekler ile müşterilerinin ilgisini çekmeyi hedefledi. Ayrıca, dükkan sahipleri sosyal medya üzerinden gerçekleştirdikleri kampanyalarla görünürlüklerini artırmaya çalıştılar.
Nüfus hareketliliğinin azaldığı bayram döneminde, çoğu insanın tatil yerine memleketlerine gitmeyi tercih etmesi, ulaşım şirketlerini de olumsuz etkiledi. Otobüs seferleri beklenilen seviyelere ulaşamadı. Havayolu ile ulaşımda ise koltukların çoğu boş kaldı. Bunun yanında şehir içi ulaşımda da ciddi bir düşüş yaşandı. Bayramın ruhunu yeterince yaşayamayan yaşlı ve çocuklar, evde kalan bireyler ailelerine ulaşmak için farklı yollar aradı. Ancak sokakların boş kalması, birçok insanın ruh halini olumsuz etkiledi.
Tüm bu unsurlar bir araya geldiğinde, 2023 Kurban Bayramı’nın Ankara’nın sokaklarına yansıması tam anlamıyla beklenmedik bir sakinlik oldu. Ailelerin bayram sevinçi, geçmiş yıllara oranla daha kısıtlı yaşandı. Gelecek yıllarda bu durumun ne yönde değişiklik göstereceği ise merak konusu. İnsanlar bayramları yeniden birlikte coşkuyla kutlayacak günlerin özlemini taşıyor. Belki de, bu yılki bayram deneyimi, toplum olarak sosyal bağların ne kadar önemli olduğunu hatırlatıyor.
İlerleyen yıllarda aylanacak günlerin özlemi, belki de Kurban Bayramı’nın yalnızca inanç ve paylaşım yönü değil, aynı zamanda dayanışma ve birlik ruhu ile anlam bulması gereken bir dönemi yeniden getirecek. Ankara’nın kalabalık sokakları, geçmişte olduğu gibi yeniden dolmaya başlayacak mı? Bu sorunun cevabı, insanların gelecekteki bayramlardaki tutum ve alışkanlıklarına bağlı görünüyor. Umutla beklenen o günlerin, geçmiş bayramlardakinden çok daha güzel olacağına dair bir inanç taşınmalıdır.